Zakład Fizjopatologii Układu Oddechowego

Kierownik Zakładu: lek. med. Karolina Gwoździewicz

Zespół:

Pracownia Badań Czynnościowych  Układu Oddechowego: dr Jarosław Prusak, Halina Bańka, Bożena Myszkal

Samodzielna Pracownia Polisomnografii: lek. med. Zbigniew Baran, dr n. tech. Jakub Radliński

Zakład Fizjopatologii Oddychania wykonuje badania czynnościowe układu oddechowego i badania tolerancji wysiłku dla pacjentów leczonych w IGiChP.

Zakład wyposażony jest w nowoczesną aparaturę umożliwiającą wykonanie szerokiej gamy badań diagnostycznych układu oddechowego. Dysponujemy m. in. skomputeryzowanym zestawem do badań czynnościowych MasterScreen (Jaeger, Niemcy), 1070/1085 (MGC Corp., USA), urządzeniami do badania układu oddechowego techniką oscylacji wymuszonych (IOS, Jaeger, Ros, SensorMedics), zestawem do badań wysiłkowych Oxyconpro (Viasys), zestawem do pomiarów limitowania przepływu wydechowego z wykorzystaniem negatywnych impulsów ciśnieniowych.

Lista badań wykonywanych w Zakładzie:

  • Spirometria (pojemność życiowa i jej składowe);
  • Krzywa przepływ objętość;
  • Pomiar całkowitej pojemności płuc (TLC – metodą helową i pletyzmograficzną);
  • Czynnościowa pojemność zalegająca (FRC – metodą helową i pletyzmograficzną);
  • Opór dróg oddechowych (metodą pletyzmograficzną);
  • Pomiar podatności statycznej płuc;
  • Pomiar współczynnika transferu dla tlenku węgla;
  • Pomiary ciśnień oddechowych;
  • Badanie napędu oddechowego (P0,1 i test hiperkapniczy);
  • Test rozkurczowy;
  • Test prowokacji (metacholina, etc.);
  • Tolerancja wysiłku;
  • Badania techniką oscylacji wymuszonych;
  • Pomiar limitowania przepływu technika NEP;
  • Pomiar stężenia tlenku azotu (NO) w powietrzu wydychanym (analizator Sievers);

Pracownia Polisomnografii

Pracownia zajmuje się diagnostyką i leczeniem zaburzeń oddychania w czasie snu u dzieci. Diagnostyka oparta jest na całonocnym badaniu polisomnograficznym wykonywanym za pomocą aparatury firmy Schwarzer (Niemcy).

W szczególności w pracowni wykonywane są:

  • całonocna pełna polisomnografia diagnostyczna (PSG), połączona z zapisem wideo;
  • ustawianie terapii CPAP pod kontrolą PSG z wykorzystaniem aparatury Auto-CPAP;
  • weryfikacja terapii CPAP;
  • całonocną pH metrię.

Do pracowni kierowani są pacjenci z podejrzeniem:

  • chrapania i wzmożonej oporności górnych dróg oddechowych;
  • obturacyjnego bezdechu sennego;
  • centralnego bezdechu sennego;
  • zespołu hipowentylacji centralnej;
  • zaburzeń oddychania w czasie snu w chorobach płuc;
  • zaburzeń oddychania w czasie snu w przewlekłej niewydolności serca;
  • zaburzeń oddychania w czasie snu w chorobach neurologicznych i nerwowo mięśniowych.

Pacjenta na badanie kieruje lekarz (lekarz rodzinny, lekarz poradni specjalistycznej, lekarz pracujący na oddziale szpitalnym) po indywidualnym ustaleniu wskazań do badania, przy podejrzeniu występowania istotnych klinicznie zaburzeń snu. Pacjent jest kwalifikowany do badania w oparciu o rozmowę oraz badanie ankietowe przeprowadzane przez pracownika Pracowni Polisomnografii. Badanie Polisomnograficzne wykonujemy w trybie hospitalizacji jednodniowej w oparciu o umowę z NFZ (wymagane skierowanie do szpitala na druku NFZ).

Szczegółowych informacji można zasięgnąć pod numerem telefonu: +48182676060 wew. 229.

Działalność dydaktyczna Zakładu

Zakład uczestniczy w szkoleniu podyplomowym lekarzy specjalizujących się w chorobach płuc dzieci, alergologii, pediatrii i chirurgii klatki piersiowej.  Jest także organizatorem obowiązkowego kursu “Badania czynności płuc i zaburzenia oddychania w czasie snu” dla lekarzy specjalizujących się w chorobach płuc dzieci (szczegółowe informacje na temat kursu w dziale “Nauka/Kształcenie specjalizacyjne” oraz “Nauka/Kursy specjalizacyjne“.

Działalność naukowa Zakładu

Obejmuje ona różne aspekty fizjologii i patologii układu oddychania, nowe techniki pomiarowe, modelowanie układu oddechowego. Od wielu lat pracownicy Zakładu kierują własnymi zadaniami badawczymi i współpracują przy realizacji zadań innych jednostek organizacyjnych Instytutu. W realizacji części zadań współpracujemy z naukowcami z innych krajów Europy (Włochy, Wielka Brytania, Francja). Wyniki prac publikowane są w między narodowych czasopismach naukowych oraz prezentowane na krajowych i międzynarodowych zjazdach i sympozjach.

Lista najważniejszych publikacji:

  1. W. Tomalak, J. Radliński, W. Latawiec. Jakość badania spirometrycznego u dzieci 10 letnich i młodszych w świetle zaleceń standaryzacyjnych.  Pneumonologia i Alergologia Polska 2008, 6
  2. W. Tomalak, J. Radliński Pomiary właściwości układu oddechowego. Str. 77-83. [w]:Inżynieria Biomedyczna. Księga wiedzy tajemnej w wersji przyjemnej i przystępnej. Red. R. Tadeusiewicz.  UWND Kraków 2008.
  3. W. Tomalak Modelowanie systemu oddechowego. [w]: Inżynieria Biomedyczna.  Księga wiedzy tajemnej w wersji przyjemnej i przystępnej. Red. R. Tadeusiewicz.  UWND Kraków 2008.
  4. W. Tomalak, T. Gólczewski, M. Michnikowski, M. Darowski  Virtual respiratory system for interactive e-learning of spirometry. European Respiratory Review. 2008, 17, 107, 36-38.
  5. K. Ziora, D. Ziora , J. Oswiecimska, W. Roczniak , E. Machura,  S. Dworniczak, W. Tomalak, A. Dyduch Spirometric parameters in malnourished girls with anorexia nervosa. Journal of Physiology and Pharmacology 2008, 59, Suppl 6, 801–807.
  6. J. Durmała, W. Tomalak, T. Kotwicki. Function of the respiratory system in patents with idiopathic scoliosis: reasons for impairment  and methods of evaluation. In: T.B. Grivas (ed.) The Conservative Scoliosis Treatment. IOS Press, Amsterdam 2008; 237-245.
  7. B. Nowowiejska, W. Tomalak,  J. Radliński, G.Siergiejko, W. Latawiec, M. Kaczmarski Transient reference values for impulse oscillometry for children aged  3 to 18 years. Pediatric Pulmonology 2008, 43:1193-1197.
  8. W. Latawiec, W. Tomalak, J. Radliński. Pomiar impedancji pozatorakalnych dróg oddechowych. Pomiary, Automatyka, Kontrola, 2007, 53, 9 bis: 414-416
  9. W. Tomalak, J. Radliński, B. Myszkal. Performance of spirometry in children aged 10 years and less. European Respiratory Journal. 2007 Suppl, 178s
  10. W. Tomalak, J. Radliński J. Pawlik, Z. Doniec. Assessment of Resistive Properties in Children – Which Technique To Choose? American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 2007; 175: A723.
  11. J. Pawlik, W. Tomalak, J. Radliński, W. Myszkal. Methodological aspects of the measurement of exhaled NO level. European Respiratory Journal 2006, 28, Suppl. 50; 727s.
  12. W.Latawiec, W.Tomalak, J.Radliński, J.Pawlik. Quantitative analysis of the influence of ‘supporting the cheeks’ on input impedancje and upper airways impedance measurements. European Respiratory Journal 2006, 28, Suppl. 50; 421s-422s.
  13. W.Tomalak, A.Minarowska, J.Zając, A.Pogorzelski, J.Olenski, G.Zaremba. Assessment of bone mass density and related parameters In patients with cystic fibrosis Rusing hand radiograms. European Respiratory Journal 2006, 28, Suppl. 50; 262s
  14. W.Tomalak, Z.Doniec. Przydatność inhalatorów uruchamianych wdechem u dzieci chorych na astmę z obturacją oskrzeli. Wiadomości lekarskie 2006, LIX, 1-2: 59-63.
  15. B.Nowowiejska, J.Radliński, W.Tomalak, G.Siergiejko, J.Pawlik, M. Własności mechaniczne układu oddechowego dzieci przedszkolnych mierzone za pomocą oscylometrii impulsowej. Pediatria Polska 2006, 81(2): 117-120.
  16. W. Tomalak, J. Radliński, J. Pawlik, W. Latawiec, A. Pogorzelski Impulse oscillometry vs body plethysmography in assessing respiratory resistance in children Pediatric Pulmonology, 41: 50-54; 2006.
  17. J.Grabska-Chrząstowska, W. Libuszowski, W. Tomalak Classification of spirometric test results using simple neural networks. European Respiratory Journal 2005, Suppl 49; 665 s.
  18. J.Radliński, W. Tomalak, A. Pogorzelski, J. Pawlik, B. Myszkal. Diagnostic value of selected parameters obtained from impulse oscillometry measurements in children. European Respiratory Journal 2005, Suppl. 49, 119s.
  19. Z.Doniec, D.Nowak, W. Tomalak, K.Pisiewicz, R.Kurzawa. Passive smoking does not increase hydrogen peroxide (H2O2) levels in exhaled Breath condensate in 9 year old healthy children. Pediatric Pulmonology, 39: 41-45; 2005.
  20. W.Tomalak, Z.Doniec, D.Nowak, J.Radliński, R.Kurzawa. Analysis of hydrogen peroxide and other agents in exhaled breath condensate. Journal of Physiology and Pharmacology 2004, Suppl. III, 166.
  21. Z.Doniec, M.Wroński, K.Pisiewicz, W.Tomalak, R.Kurzawa. Ocena postępowania diagnostyczno-leczniczego u dzieci w wieku szkolnym z objawami wskazującymi na astmę oskrzelową. Pediatra Polska 2004; LXXIX, 5:373-378.
  22. W.Tomalak, J.Radliński, A.Pogorzelski, Z. Doniec Reference values for forced inspiratory flow in children aged 7-15 years. Pediatric Pulmonology 2004; 38:246-249.

Granty finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

2PO5E 09027 – “Ocena czynnościowa układu oddechowego u zdrowych dzieci polskich w zależności od wieku techniką oscylometrii impulsowej (IOS)”. Grant realizowany jest we współpracy z III Kliniką Pediatrii Akademii Medycznej w Białymstoku.  Główny wykonawca : dr n. tech. Jakub Radliński. Termin zakończenia – 2007 r.

2PO5E 04128 – “Ocena statusu układu kostnego w populacji chorych na mukowiscydozy z wykorzystaniem rentgenogramów kości śródręcza” – Grant realizowany jest we współpracy z Przemysłowym Instytutem  Elektroniki w Warszawie oraz III Kliniką Pediatrii Akademii Medycznej w Białymstoku. Kierownik: doc. dr hab. inż. Waldemar Tomalak. Termin zakończenia: 2007 r.